انواع گاز مبرد یخچال

امروزه انواع مختلفی از گاز‌های مبرد تولید شده‌اند که هرکدام در وسایل خاصی، دارای کاربرد‌های متنوع هستند. برخی از مهم‌ترین گاز‌های مبرد برای یخچال، عبارت است از:

گاز R600A

این گاز یک نوع هیدروکربن از جنس متان است و کاملاً طبیعی ساخته می‌شود. این گاز به راحتی قابل دسترس است. گاز R600A که با نام ایزوبوتان نیز شناخته می‌شود، یک مبرد هیدروکربنی است که در یخچال‌ها، فریزرها و سایر سیستم‌های تبرید استفاده می‌شود. این گاز دارای خواص زیر است:

• نقطه جوش: -۱۱.۸ درجه سانتیگراد
• نقطه انجماد: -۱۱۸ درجه سانتیگراد
• فشار بخار: ۱۰۰ بار در ۲۵ درجه سانتیگراد
• ضریب انتقال حرارت: ۰.۰۸۵ کیلوکالری بر ثانیه بر متر مربع بر درجه سانتیگراد

گاز R600A به دلیل مزایای زیست‌محیطی خود، به عنوان یک جایگزین برای مبردهای هالوژن‌دار مانند R134a و R404A در حال افزایش محبوبیت است.

گاز فریزر R134A

در ابتدا از گاز‌های R12 استفاده می‌کردند که تأثیرات مخربی بر روی لایه اوزون داشت؛ اما امروزه گاز R134A جایگزین گاز R12 شده است. این نوع گاز در تولید سرما، کیفیت بسیار بالایی دارد.

R134a به عنوان تترافلورواتان (CF3CH2F) از خانواده مبرد HFC شناخته می‌شود و در اصل برای جایگزینی R12 در سیستم‌های AC خودرو ساخته شد. با کشف اثر مخرب مبردهای CFC و HCFC بر لایه ازن، خانواده مبرد HFC امروزه به‌طور گسترده‌ای به عنوان جایگزین آن‌ها استفاده می‌شوند.

این مبرد همان‌طور که گفته شد در حال حاضر به عنوان جایگزینی برای مبرد R-12 CFC در قسمت کمپرسورهای گریز از مرکز، روتاری، اسکرول و کمپرسورهای رفت و برگشتی استفاده می‌شود.

گاز فریزر R290

در ابتدا از گاز‌های R22 استفاده می‌شد که بسیار مضر بودند، اما امروزه از یک نوع گاز پروپان به نام R290 استفاده می‌شود. نقطه جوش این گاز پایین است و یک نوع گاز بسیار پرکاربرد و مناسب محسوب می‌شود. این گاز به دلیل خواص ترمودینامیکی که دارد باعث ایجاد بازدهی بالا در مصرف انرژی می‌شود. این گاز نقطه جوش پایین‌تر به نسبت گاز R600A دارد و در نتیجه عملکرد بهتری نسبت به این گاز خواهد داشت. گاز R290 برای محیط زیست نیز ضرر نداشته و به راحتی می‌توانید از آن استفاده کرده و نگرانی از این بابت نداشته باشید.

گاز یخچال فریزر R410A

در بین یخچال سازان، گاز R410A محبوبیت بسیار زیادی دارد؛ زیرا نقطه جوش آن فوق‌العاده پایین است. مبرد R410A در سال 1991 توسط شرکت هانیول امریکا، اختراع و ثبت شده و برای اولین بار شرکت کوپلند در سال 1996 در کمپرسورهای اسکرال تولیدی خود از این گاز بهره گرفت. در ادامه کمپانی‌های معظم دانفوس و کریر نیز کمپرسورهای سازگار با این گاز را ارائه دادند.

گاز یخچال فریزر R410A یک ترکیب شیمیایی از دو گاز R32 و R125 است. این گاز یک مبرد غیر هالوژن‌دار است و در یخچال‌ها، کولرهای گازی و سایر سیستم‌های تبرید استفاده می‌شود. گاز یخچال فریزر R410A دارای خواص زیر است:

• نقطه جوش: -۵۲ درجه سانتیگراد
• نقطه انجماد: -۱۰۱ درجه سانتیگراد
• فشار بخار: ۱۰۰ بار در ۲۵ درجه سانتیگراد
• ضریب انتقال حرارت: ۰.۰۷۵ کیلوکالری بر ثانیه بر متر مربع بر درجه سانتیگراد

گاز یخچال فریزر R410A به دلیل مزایای زیست‌محیطی خود، به عنوان یک جایگزین برای مبردهای هالوژن‌دار مانند R22 و R404A در حال افزایش محبوبیت است.

گاز فریزر R404

گاز مبرد R404 یکی از پرکاربردترین گاز‌های موجود در سیستم‌های سرمایشی است و کیفیت بسیار خوبی دارد. در کارخانجات، فروشگاه‌ها، سردخانه‌ها، یخچال فریزر و … از این نوع گاز استفاده می‌شود. گاز R404 یکی از بهترین انواع گاز مبرد یخچال فریزر است و کاربرد زیادی در سیستم‌های برودتی صنعتی دارد. این گاز که جایگزینی مناسب برای گاز R502 و R22 است، برای کاربری‌های دمای پایین و متوسط، کاربرد دارد. گاز R404 برای سیستم‌های برودتی در کارخانه‌ها، فروشگاه‌های بزرگ، سردخانه‌های متحرک مانند کامیونت‌ها، نیسان‌ها و تریلرهای یخچالی، قابل استفاده است.

گاز فریزر R401A

گاز مبرد R401A یک ترکیب شیمیایی از سه گاز R22، R152A و R124 است. این گاز یک مبرد هالوژن‌دار است و در یخچال‌ها، کولرهای گازی و سایر سیستم‌های تبرید استفاده می‌شود.

گاز مبرد R401A دارای خواص زیر است:

• نقطه جوش: -۴۰ درجه سانتیگراد
• نقطه انجماد: -۱۱۵ درجه سانتیگراد
• فشار بخار: ۱۰۰ بار در ۲۵ درجه سانتیگراد
• ضریب انتقال حرارت: ۰.۰۷۵ کیلوکالری بر ثانیه بر متر مربع بر درجه سانتیگراد

گاز مبرد R401A در حال حاضر در حال جایگزینی با مبردهای غیر هالوژن‌دار است. این مبردها اثرات زیست‌محیطی کمتری نسبت به مبردهای هالوژن‌دار دارند. برخی از جایگزین‌های گاز مبرد R401A عبارتند از R410A، گاز مبرد R409A، مبرد R414A و گاز مبرد R417C.

گاز یخچالی R507

گاز یخچالی R507 هم یکی دیگر از جایگزین‌های گاز مبرد R22 است و همچنین یکی از معروف‌ترین گازها در این صنعت به حساب می‌رود. بسته‌بندی‌های مخصوص و سیلندرهایی که برای این گاز، تعبیه شده است، مجهز به دستگاه فشار باقیمانده (RPD) هستند تا اطمینان حاصل شود که مبرد استفاده شده یا هر ماده دیگری نمی‌تواند دوباره به داخل سیلندر وارد شود.

گاز یخچالی R507 یک ترکیب شیمیایی از دو گاز R125 و R143A است. این گاز یک مبرد هالوژن‌دار است و در یخچال‌ها، کولرهای گازی و سایر سیستم‌های تبرید استفاده می‌شود. این گاز دارای خواص مطلوبی است، اما اثرات زیست‌محیطی بالایی دارد. در حال حاضر، گاز یخچالی R507 در حال جایگزینی با مبردهای غیر هالوژن‌دار است. گاز یخچالی R507 دارای خواص زیر است:

• نقطه جوش: -۴۶.۷ درجه سانتیگراد
• نقطه انجماد: -۱۱۵ درجه سانتیگراد
• فشار بخار: ۱۰۰ بار در ۲۵ درجه سانتیگراد
• ضریب انتقال حرارت: ۰.۰۷۵ کیلوکالری بر ثانیه بر متر مربع بر درجه سانتیگراد

خالی شدن گاز یخچال

اگر میزان مبرد موجود در یخچال کاهش یابد یا به طور کامل خالی شود، عمل سرمایش مختل شده و به شکل صحیح صورت نمی‌گیرد. در نتیجه دمای درون محفظۀ یخچال بالا رفته و به مرور محصولات داخل یخچال فاسد یا خراب می‌شوند. اما چرا باید گاز مبرد خالی شود و چه اتفاقی برای آن می‌افتد؟ با توجه به این که سیکل تبریدی یخچال یک سیکل بسته است، به طور طبیعی خالی شدن مبرد باید دلیلی مشخص مثل سوراخ شدن خطوط لوله داشته باشد. به طور کلی مسئلۀ خالی شدن گاز یخچال را می‌توان در چند مورد زیر یافت:

1. ایجاد نشتی در بخش کندانسور یا اواپراتور
2. ایجاد نشتی در خطوط لوله
3. ایجاد مشکل در بخش کمپرسور یخچال
4. بالا رفتن سن یخچال و کاهش حجم مبرد با گذشت زمان